Jak przygotować zwierzę do badania RTG?

Na czym polega badanie RTG?

Zanim przejdziemy do odpowiedzi na pytanie zawarte w tytule artykułu, warto pokrótce opisać na czym owo badanie polega.

Badanie RTG często nazywane jest po prostu prześwietleniem. Należy do nieinwazyjnych metod badań obrazowych. Polega na prześwietleniu danego obszaru wiązką promieniowania rentgenowskiego (czyli promieniowania X). Efektem badania jest zdjęcie, na którym uwidocznione są narządy wewnętrzne psa lub kota.

Kiedy powinniśmy wykonać badanie RTG?

Prześwietlenie u zwierząt ma szerokie zastosowanie. Stosuje się je w ocenie układu oddechowego i krążenia (np. zapalenie płuc, powiększenie serca), kostno-stawowego (m.in. przy złamaniach, dysplazji, zwyrodnieniach stawów, chorób kręgosłupa), przewodu pokarmowego (np. powiększenie narządów, diagnostyka skrętu żołądka, obecność ciał obcych w przewodzie pokarmowym), wydalniczego (choroby pęcherza, nerek) oraz wielu innych przypadkach. W połączeniu z innymi metodami obrazowania daje możliwość szybkiego wykrycia zmian.

Jak przygotować zwierzę do badania rentgenowskiego?

Poza sytuacją wymagającą nagłej interwencji, właściciel powinien odpowiednio przygotować swoje zwierzę do badania. Lekarze zalecają co najmniej dwunastogodzinną głodówkę zwierzęcia (z zapewnieniem dostępu do wody), która może okazać się konieczna w przypadku pacjentów wymagających podania środków rozluźniających lub uspokajających. Często jest to konieczne ze względu na wzmożony niepokój zwierzęcia oraz niewygodną pozycję, w której musi pozostać przez kilkanaście sekund lub kilka minut. Szczególnie podanie środków znieczulenia ogólnego stosowane jest przy RTG ortopedycznym, badaniu dysplazji biodrowej, zatok nosowych, czy zębów. Jeśli badaniu ma podlegać układ moczowy, właściciel powinien zadbać, aby pęcherz zwierzęcia był wypełniony.

Przeprowadzenie badania

Zanim zostanie wykonane zdęcie, zwierzę umieszcza się w odpowiednim ułożeniu na stole, na którym rozłożona jest płaszczyzna odbiorcza (klisza lub matryca). Nad stołem znajduje się lampa rentgenowska. W zależności od dolegliwości, która będzie badana, lekarz układa pacjenta w dogodnej pozycji. Często zwierzak wprowadzany jest w narkozę nie tylko po to, aby  się nie ruszał. Przy części badań, na przykład przy badaniu stawów biodrowych, aby uzyskać prawidłowy obraz, istotne jest również zwiotczenie mięśni. Gdy ze względów zdrowotnych zastosowanie środków farmakologicznych jest niemożliwe, wówczas jedna lub dwie osoby przytrzymują pacjenta. Należy jednak pamiętać, że aby dokładnie ocenić zdjęcia ortopedyczne, często kluczowe jest znieczulenie pacjenta i prawidłowe ułożenie. Niejednokrotnie przy układaniu zwierzęcia stosowane są dodatkowe narzędzia, takie jak poduszki, kliny, linki, czy pasy. Gdy pacjent jest już odpowiednio ułożony – wykonuje się zdjęcie, które jest następnie analizowane przez specjalistę.

Jak często można wykonywać badanie RTG u zwierząt?

Badanie RTG najczęściej wykonywane jest w celach diagnostycznych, do których należą m.in. podejrzenia urazów albo zmian chorobowych w obrębie stawów lub układu kostnego oraz urazy klatki piersiowej i narządów wewnętrznych. Gdy pies lub kot wchodzą w tzw. wiek średni lekarze weterynarii mogą zalecić wykonanie badania RTG w celach profilaktycznych. Niemniej promieniowanie rentgenowskie jest szkodliwe dla zwierząt tak samo jak dla nas – ludzi. Nie wykonujmy go więc w nieuzasadnionych przypadkach.

Przeciwwskazania do przeprowadzania u psa lub kota badania RTG

Do przeciwwskazań wykonania badania radiologicznego zaliczamy ogólny zły stan zwierzęcia. Tutaj warto nadmienić, iż jest to znaczące w sytuacji, gdy potrzebne będzie zastosowanie badania kontrastowego. Drugim przeciwwskazaniem do wykonania badania RTG jest przeładowanie przewodu pokarmowego karmą.

Zalecenia po przeprowadzonym badaniu RTG u zwierzęcia

Po przeprowadzeniu badania rentgenowskiego starajmy się nie narażać zwierzęcia na ponowne naświetlanie. Jeśli zwierzę musiało zostać poddane sedacji, od kilku do kilkunastu godzin po wybudzeniu funkcjonowanie jego organizmu może być zaburzone. Objawia się to np. nadwrażliwością na bodźce czy obniżeniem temperatury ciała. Zadbajmy o to, by po badaniu zapewnić swojemu pupilowi spokojne miejsce do odpoczynku. Lekarz zaleci również kontynuowanie głodówki. Często właściciele martwią się, że czas bez przyjmowania pokarmu przez zwierzę jest bardzo długi. Uspokajamy - nie ma to niekorzystnego skutku dla jego zdrowia. Przez 2-3 dni po badaniu warto również ograniczyć ruch pacjenta. Dajmy mu czas na zregenerowanie się i spokojny powrót do normalnego funkcjonowania.